ارزیابی جابجایی سلولی شاخص های کالبدی – اجتماعی در مناطق حاشیه نشین مورد شناسی: حاشیه نشینان شمال شهر تبریز

Authors

دکتر اکبر اصغری زمانی

دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز دکتر محسن احدنژاد روشتی

دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان شاهرخ زادولی خواجه

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز

abstract

گسترش فیزیکی نابسامان و بی رویه ی شهرها یکی از مشکلات شهر و شهرنشینی جهان سوم در دوران معاصر است؛ به طوری که طی فرآیندی مداوم، محدوده های  فیزیکی و فضاهای کالبدی شهر در جهات عمودی و افقی به لحاظ کمی و کیفی رشد می یابد و اگر این روند سریع و بی برنامه باشد، به ترکیبی نامتناسب از فضاهای شهری مشکل زا خواهد انجامید؛ لذا یکی از علل شکل گیری این روند و همچنین یکی از مهمترین پیامدهای آن، حاشیه نشینی شهری است. این مناطق از لحاظ شاخص های کالبدی – اجتماعی در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. از این رو هدف این مقاله ارزیابی روند تغییرات سلولی شاخص های کالبدی – اجتماعی در مناطق حاشیه نشین شمال شهر تبریز می باشد. جامعه آماری این پژوهش مناطق حاشیه نشین شمال شهر تبریز در سال های 85-1375 است. روش پژوهش کاربردی از نوع توصیفی، تحلیلی و تطبیقی است و برای ارزیابی تغییرات طی بازۀ زمانی 1385-1375 نیز از روش lcm و crosstab در محیط نرم افزار edrisi selva استفاده گردیده است. نتایج پژوهش با استفاده از روش crosstab حاکی از آن است که شاخص های کالبدی – اجتماعی طی این دورۀ زمانی در سطح مناطق حاشیه نشین شمال شهر تبریز ارتقای کیفی و ک پیدا کرده است و طی این دورۀ زمانی هر چقدر از حاشیه جغرافیایی به متن شهر نزدیک می شویم، کمیت و کیفیت شاخص ها افزایش می یابد و نشان می دهد که در این دوره حرکات شاخص ها در بلوک های شهری از حاشیه به متن ارتقا پیدا کرده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی جابجایی سلولی شاخص‌های کالبدی – اجتماعی در مناطق حاشیه نشین مورد شناسی: حاشیه نشینان شمال شهر تبریز

گسترش فیزیکی نابسامان و بی‌رویه‌ی شهرها یکی از مشکلات شهر و شهرنشینی جهان سوم در دوران معاصر است؛ به طوری که طی فرآیندی مداوم، محدوده‌های  فیزیکی و فضاهای کالبدی شهر در جهات عمودی و افقی به لحاظ کمی و کیفی رشد می‌یابد و اگر این روند سریع و بی‌برنامه باشد، به ترکیبی نامتناسب از فضاهای شهری مشکل‌زا خواهد انجامید؛ لذا یکی از علل شکل‌گیری این روند و همچنین یکی از مهمترین پیامدهای آن، حاشیه نشینی شه...

full text

ارزیابی جابجایی سلولی شاخص های کالبدی – اجتماعی در مناطق حاشیه نشین (نمونه موردی: مناطق حاشیه نشین شمال شهر تبریز)

حاشیه نشینی در ایران همانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، نمودی از روند رو به رشد نابرابری های فضایی در شهرهاست. این شیوه سکونت، در شهر تبریز - به عنوان یکی از کلان شهرهای کشور- با سرعت فزاینده ای افزایش می یابد. بنابراین شناخت نارسایی ها و کمبودها در سطح مناطق حاشیه نشین ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. با توجه به اهمیت تحلیل فضایی نابرابری ها در مناطق شهری، هدف این پژوهش تحلیل توزیع نابرابری ه...

سطح بندی محلات حاشیه نشین بر اساس شاخص های کالبدی – اقتصادی فقر شهری (نمونه موردی: حاشیه نشینان شمال شهر تبریز)

از ویژگی های شهرهای جهان سوم عدم تعادل و تمرکز شدید در شهرنشینی است. از اینرو در این شهرها همواره تعداد محدودی از محله ها در رفاه و آسایش بوده و در نقطه ی متقابل، پاره ای از ساکنین در مناطق شهری از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. محلات حاشیه نشین از جمله محلات فقیرنشین جامعه محسوب می شوند. هدف این تحقیق بررسی شاخص های کالبدی- اقتصادی فقر شهری و همچنین سطح بندی فقر در محلات حاشیه نشین ش...

full text

تحلیل فضایی پراکنش فقر اجتماعی در مناطق حاشیه نشین نمونه موردی: مناطق حاشیه نشین شمال شهر تبریز

سکونتگاه های غیررسمی در ایران همانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، نمودی از روند رو به رشد نابرالبری های فضایی و افزایش فقر در شهرهاست. از این شیوه سکونت، در شهر تبریز می توان به بخش هایی از شمال شهر اشاره نمود که با مکانیسم خاص خود، به سرعت در حال گسترش اند. از این رو هدف این مقاله سنجش فقر اجتماعی در مناطق حاشیه نشین شمال شهر تبریز و مقایسه آن با شهر تبریز می باشد. تحلیل حاضر از نظر نوع توص...

full text

بررسی الگوی تطبیقی گسترش نابرابری های اجتماعی در مناطق حاشیه نشین شمال شهر تبریز طی بازه ی زمانی 85-1375

حاشیه نشینی در ایران همانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، نمودی از روند رو به رشد نابرابری های فضایی در شهرهاست. این شیوه سکونت، در شهر تبریز - به عنوان یکی از کلان شهرهای کشور- با سرعت فزاینده ای افزایش می یابد. بنابراین شناخت نارسایی ها و کمبودها در سطح مناطق حاشیه نشین ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. باتوجه به اهمیت تحلیل فضایی نابرابری ها در مناطق حاشیه نشین شهری، هدف این پژوهش تحلیل توزیع ...

full text

ارزیابی سطح کارایی شبکه معابر به هنگام بروز حوادث غیر مترقبه در مناطق حاشیه نشین؛ مطالعه موردی: مناطق حاشیه نشین شمال شهر تبریز

شبکه معابر یکی از مهم­ترین فاکتورهایی است که در مدیریت بحران وجود دارد. وقتی شبکه­های ارتباطی کارآمد نباشد، به هنگام بروز حادثه­ای غیرمترقبه به جای اینکه راهگشای مشکلات بوده و عبور و مرور را تسهیل نماید خود به عنوان مشکلی بزرگ در جهت امداد رسانی مطرح می­گردد. بین مدت زمان رسیدن به محل وقوع حادثه و میزان تلفات جانی رابطه مستقیمی حکم فرماست و این امر خود عملاً نیازمند شبکه­های ارتباطی کارآمد است. ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جغرافیا و آمایش شهری منطقه ای

جلد ۶، شماره ۱۸، صفحات ۲۱۵-۲۳۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023